در آستانه ی یلدای زیبا، یکی از جشن های ملی ایرانیان هستیم. هزاران سال پیش مردمان ایران، در چنین شبی، یعنی بلندترین شب سال ؛ در کنار درخت سروی که با پارچه های رنگین و سنگ های درخشان زینت می شد، به جشن و پایکوبی می پرداختند.
در آن روزگاران هنوز ارزش ها و رازهای طبیعت شناخته شده نبود و ایرانیان چون دیگر مردمان جهان عناصر طبیعت را قدرت ها و یا خدایانی می دیدند، که می توانند بر زندگی و بود و نبود آن ها اثراتی شگرف داشته باشند. برخی از مردمان جهان از این قدرت های طبیعی به شدت می ترسیدند، اما ایرانیان همه ی عناصرطبیعت را دوست داشتند و خورشید را به عنوان بزرگترین و «مهر»بان ترین خدا ستایش می کردند؛ چرا که نور و انرژیِ گرما بخش آن را نجات دهنده ی زندگانی خویش می دانستند.
نیاکان ما می پنداشتند که خورشید یا مهر در پایان بلندترین شب سال متولد شده؛ تا پیروزی روشنایی و گرما را بر تاریکی و برودت اعلام کند.
با کشف رازهای طبیعیت مقام خدایی ازعناصر طبیعت گرفته شد. اما ایرانیان جشن های خود را چون موهبتی زمینی حفظ کردند، موهبتی واقعی، ملموس، شاد و همگانی. وچنین است که بیشتر جشن های ایرانی تا امروز و اکنون زنده و شاد و امروزین مانده است.
در چند دهه گذشته، نیز با این که حکومت اسلامی از برگزاری جشن های ایرانی در اماکن عمومی جلوگیری می کند، و با تمام امکاناتی که دارد می کوشد تا عیدهای مذهبی را جایگزین آن ها کند؛ اما مردمان ایران، چه در داخل و چه خارج ایران، با همه ی مشکلاتی که دارند، هر سال بیشتر و بهتر از گذشته جشن های ملی خود را برگزار می کنند.
ما در بنیاد میراث پاسارگاد، باور داریم جشن یلدا، که یکی از زیباترین جشن های جهانی ست، جایش در فهرست میراث غیرملموس جهانی خالی ست و به همین دلیل هم در سال 2007 (1386) با فرستادن پرونده ای، جهانی شدن آن را به یونسکو پیشنهاد دادیم.(*)
متاسفانه ازنظر قانونی دولت ها مسئول فرستادن جشن های ملی به یونسکو می باشند، و حکومت اسلامی به دلیل تعصب مذهبی، و به دلیل ستیزی که با فرهنگ ایرانی ما دارد، «تعزیه» و «قالی شویان عاشورا» و«اربعین» و «عقیقه» و دیگر مراسم مذهبی را شایسته جهانی شدن می داند و نه تنها از فرستادن یلدا و مهرگان و سده و دیگر جشن ها و آیین های انسانمدار ایرانی برای جهانی شدن سرباز می زند بلکه به عناوین مختلف آن ها را سرکوب می کند.
با این همه بیداد، غمی نیست، ما و یلدای زیبای ما همچنان که تاریخ هزاران ساله گذشته نشان داده، ازاین دوران سخت نیز خواهیم گذشت.
ما باور داریم که همچنان پیروزی لشگریان مهر و روشنایی بر لشگریان اندوه و بیداد، تردید ناپذیر است، می دانیم که یلدا و دیگر جشن های ایرانی ما، به همت مردمان با فرهنگ و انسانمدار پیروز و سرفراز خواهد ماند.
بیایید امسال نیز در کنار درخت همیشه سبز یلدا تولد خورشید زیبای سرزمین مان را جشن بگیریم، خورشیدی که تا جهان برجاست پیروزی اش بر تاریکی همیشگی ست.
زندگی تان روشن و یلدایتان خجسته باد
شکوه میرزادگی
از سوی بنیاد میراث پاسارگاد
یلدای 2021
———————————————–
متن فرستاده شده بنیاد میراث پاسارگاد برای سازمان آموزشی یونسکو
بنیاد میراث پاسارگاد