ترور ابراهیم رئیسی، تشدید تضادها و فروپاشی در قدرت – دکتر جلال ایجادی

 

رژیم توتالیتر دینی خامنه ای، در آخرین دور جمهوری اسلامی برای تشدید یکدست سازی قدرت و تدارک جانشین ولی فقیه، ابراهیم رئیسی را برای ریاست جمهوری انتخاب کرد. خامنه ای دستخوش سردرگمی و لذت جوئی شخصی است. او می خواهد قدرت در خانواده اش باقی بماند و مجتبی خامنه ای «ولی فقیه» شود. ولی این فرد فاقد وزنه است و نظام حوزوی و آیت الله های بزرگ با انتخاب او موافقت ندارند. در طرح اولیه، برای خامنه ای ابراهیم رئیسی برای دو هدف مناسب است: یکم، دوره حسن روحانی با جدال تمام شد پس تقویم ریاست جمهوری باید رعایت شود و دوم، ابراهیم رئیسی رئیس جمهور می شود و در مرحله بعدی او قدرت ولایت را با کمک مجلس خبرگان «الک» شده به مجتبی انتقال می دهد. این سناریو برای سپاه مطلوب نیست. جناح هایی از سپاه پاسداران چه بسا پس از مرگ خامنه ای، بدون ابراهیم رئیسی، طرح حضور مجتبی خامنه ای را بعنوان چهره ایی در میان یک جمع، مناسب می بینند. بنابراین سپاه نیز در استراتژی تسخیر کامل قدرت، وجود رئیسی را مطلوب نمی داند.

 صعود یک تبهکار و سقوط ایران

ابراهیم رئیسی جلاد تهران و رئیس کمیته مرگ سال 1367، با خواست خامنه ای رئیس جمهور می شود. رئیسی مجری سیاست خامنه ای بود و هرگز ادعای شخصیت مستقل نداشت. او یک آخوند اسلامی بود با تمام حقه بازیها و سنگدلی ها. او در کشتار مردم و جوانان ایران احساس وظیفه دینی اسلامی داشت. او دست پرورده رسول الله و علی ابن ابی طالب و روح الله خمینی و علی خامنه ای بود.

یک روز پیش از مراسم تنفیذ حکم ابراهیم رئیسی، سازمان عفو بین‌الملل در توییت خود نوشت: «جنایات علیه بشریت» بر این مراسم سایه انداخته است. این سازمان خواستار انجام «تحقیقات کیفری» به دلیل نقش رئیسی در «جنایات علیه بشریت» در رابطه با «کشتار ۶۷» شد. برای خامنه ای پیام سازمان عفوبین الملل کوچکترین اهمیتی نداشت. حکم ریاست‌جمهوری رئیسی در ۱۲ مرداد ۱۴۰۰ در مراسمی از سوی رهبر جمهوری اسلامی تنفیذ شد. با دولت او ایران به سقوط بیشتر درغلتید. فلاکت اقتصادی شرکت ها و بنگاه های تولیدی و فقر مردم اوج گرفت. کارگران و بازنشستگان و کشاورزان و بیکاران و کارمندان و جوانان زیر فشار زندگی به ستوه آمدند.

در زمان تحلیف رئیسی در ۱۳ مرداد ۱۴۰۰، نرخ دلار ۲۵ هزار بود، در دیماه ۱۴۰۱ به رقم بی‌سابقه ۴۵ هزار تومان رسید. در ۷ اسفند آن سال دلار به نرخ بی‌سابقه ۶۰ هزار تومان هم رسید. تورم و گرانی بسرعت جامعه را زیر فشار بیسابقه قرار داد. از جمله قیمت مسکن و روغن خوراکی، آرد، ماکارونی، شیر، مرغ و تخم مرغ چند برابر شد. استبداد و سانسور، مداخله و مزاحمت در زندگی مردم و نیز افزایش قیمت مواد خوراکی از عوامل نارضایتی مردم و بروز اعتراض ها در بهار 1401 شد. در برابر فاشیسم اسلامی در شهریور 1401 جنبش زن زندگی آزادی آغاز شد. زنان و جوانان با سوزاندن حجاب اسلامی آزادی زنان را طلب کردند، با رقص و شادی جوانان زندگی آزاد را صدا می زنند و با شعار علیه ولایت فقیه نفی حکومت دینی و پایان جمهوری اسلامی را خواستار شدند. خامنه ای و دولت رئیسی و سپاه و نیروی بسیج، به سرکوب وحشیانه جنبش مهسا اقدام کردند. در دوران او بحران اتمی با غرب ادامه یافت ولی «نرمش» آمریکا و عدم اجرای عملی تحریم نفتی از جانب دولت پرزیدنت بایدن، منجر به افزایش فروش نفت و تصرف بیش از شش میلیارد دلار از دارایی های ایران توسط حکومت اسلامی شد. افزون بر این موارد، حمایت از موافقت نامه 25 ساله ایران و چین، حمایت از سازمانهای تروریستی اسلامی مانند حزب الله و حماس، روابط تنگاتنگ با روسیه و پوتین، دفاع از تفکیک جنسیتی، اسلامی کردن دانشگاه ها و اخراج استادان، مخالفت با برگزاری کنسرت های موسیفی، رشد فساد در زمینه قضایی و اقتصادی و اخلاقی، و غیره، جنبه های دیگر سیاست دولت آخوند ابراهیم رئیسی زیر رهبری علی خامنه ای بود.

کشتن ابراهیم رئیسی آدمکش

اکثریت جامعه ایران از همان ابتدا ابراهیم رئیسی را طرد کردند. مردمان پرشماری به جنایت پیشگی او آگاه بودند و ابتذال او را می شناختند. در ادامه مبارزه علیه نظام جمهوری اسلامی و علیه ولی فقیه توتالیتر، بخش آگاه مردم رئیسی را همچون نمادی از قدرت سیاسی فاشیستی اسلام ارزیابی کرده و به اعتراض و پیکار اجتماعی و سیاسی ادامه دادند. ریاست جمهوری رئیسی، با شروع جنبش زن زندگی آزادی همزمان می شود و این انقلاب همه هیات حاکمه را هدف می گیرد. همه جناح ها خواستار سرکوب قطعی و سریع جنبش هستند. رئیسی با سپاه و بسیجی به کشتار دست می زند و بیش از 560 ایرانی را می کشد. مقاومت و مبارزه زنان علیه حکم سیاسی دینی حجاب فصل دیگری از انقلاب مهساست. رشد مقاومت زنان علیه حجاب اسلامی و توسعه روزافزون زنان بی حجاب در مناطق گوناگون برای آیت الله های شیعه غیرقابل پذیریش است. دولت رئیسی سرکوب را گسترش می دهد و تمام بحران های جامعه و نظام سیاسی را رشد می دهد.

 

دیکتاتور بزرگ بر اساس سلیقه شخصی، همیشه، همه چیز را خود می چیند و تصمیم می گیرد ولی او هیچگاه مسئولیت را قبول نمی کند. هر کجا که بحران تولید می شود تقصیر به گردن دیگران است. از آنجایی که دیکتاتور هرگز از جانب سیاسیون نظام و رسانه ها و روزنامه نگاران ایران مورد انتقاد قرار نمی گیرد، بنابراین هیچ یک از تصمیم ها و گفته های او در جامعه به انتقاد کشیده نمی شود. از زمانی که خامنه ای ولی فقیه است، انتصاب تمام رئیس جمهورها، عملکرد تمام نهادها مانند مجلس و خبرگان و شورای نگهبان و نیروهای نظامی و بسیجی و اجرای تمام سیاست های داخلی و خارجی، زیر نظر و کنترل او است. بعنوان نمونه احمدی نژاد و حسن روحانی با موافقت و ستایش خامنه ای دو بار رئیس جمهور شدند ولی خامنه ای در مورد آنها خشم خود را نشان داد. نوبت به ابراهیم رئیسی رسید و این فرد مبتذل و جانی بعنوان مطلوب ترین و نزدیک ترین رئیس جمهور برای خامنه ای معرفی شد. از ابتدا خامنه ای این پیام را داد که رئیس جمهورهای پیشین سیاست او را اجرا نکرده اند و آقای رئیسی مجری خواست اوست و سیاست دولتی مورد توجه او را اجرا می کند. در ضمن این خبر پخش شد که ابراهیم رئیسی می تواند در ولایت فقیه جانشین علی خامنه ای گردد. دیکتاتور که همیشه متوهم بوده و خود را «نابغه» در تمام عرصه ها می داند فقط ایراد را در دیگران می دید و در پایان زندگی، در جستجوی یک فرد مطیع و مکتبی کاملن همسو بود تا «معجزه» رخ دهد.

ابراهیم رئیسی جلاد رئیس جمهور مورد پسند خامنه ای شد و نتیجه کارش به یک افتضاح بزرگ تبدیل شد و حتا مورد تمسخر و طنز «خودی ها و اصولگرایان» قرار گرفت. برای رئیسی آبروئی باقی نماند. رئیسی به مهره سوخته تبدیل شد و از این پس برای ریاست جمهوری و ولایت فقیه زیان آور بود. ادامه رئیسی یعنی آبروریزی بیشتر خامنه ای و جمهوری اسلامی. علاقه خامنه ای به رئیسی، به بیزاری او علیه رئیسی تبدل شد. یک عامل مهم دیگر را باید در نظر گرفت و آن در آخرین سخن ابراهیم رئیسی در جلسه هیات دولت است. در سند تصویری، او از اختلاف با رهبری می گوید. او تمایل دارد مسائل مورد اختلاف را که در دل دارد توضیح دهد، ولی جلوی خود را گرفته زیرا خامنه ای از او خواسته که سکوت کند. معنای این راز پنهان چیست؟ افزون برآن، اینگونه گلایه، بیان ایجاد و رشد اختلاف بین رئیسی و خامنه ای می باشد. بنده به ارباب پرخاش می کند.

ما شاهد تشدید اختلاف ها هستیم و باندهای درون «خودی ها» گاه به مقابله آشکار روی می آورند و فروپاشی مناسبات را تشدید می کنند. در چنین وضعی، کفتارهای اسلامی دیگر بیدار شده و مهاجم تر شدند. در تمام این تغییرات و درگیری ها در پی یک منطق عقلانی نباید بود زیرا دیکتاتور تعیین می کند و شما در جریان سلیقه ها و لذت جوئی هایی پنهانی او نیستید. افزون برآن، توطئه چینی ها و رقابت جوئی های حاد باندهای دور و نزدیک به خامنه ای، در درون دالانهای قدرت جاری است. بنابراین درک دقیق قدرت سیاسی پیچیده در ایران بسیار دشوار است. چه کسانی در درون «بیت رهبری» هستند؟ گفته می شوند بیش از 4000 نفر اعضای این بیت هستند. «بیت» یک دنیای مخوف در دل جمهوری اسلامی است. توتالیتاریسم اسلامی خامنه ای یک کارخانه عظیم مافیایی شیعه است که از تمام تجربه های تاریخی قتل و جنایت و توطئه گری بهره برده است.

 

در گذشته واقعن چرا احمد خمینی را کشتند و چه کسانی سازماندهی کردند؟ چرا درگیری با رفسنجانی تا حذف فیزیکی او ادامه یافت؟ چرا رئیسی، خدمتگزار خامنه ای کشته می شود و هیچ جناحی ایرادی بروز نمی دهد و شخص خامنه ای نه ناراحت و نه اندوهگین و نه نگران است. علی خامنه ای در 2 اردیبهشت 1403 می گوید:« در این سالهای متمادی سخت ما از این حوادث (مرگ رئیسی) استفاده کردیم برای تولید فرصت برای کشور، این قضیه هم همین جور خواهد بود.». خامنه ای در روز سقوط ابراهیم رئیسی دچار هیجان نبود و گفت همه چیز در دست ماست. به این ترتیب او خواهان پایان دادن به فصل ابراهیم رئیسی شد.

 

تقدس سازی از یک لاشه برای ادامه نظام

 

مراسم سوگواری حکومتی همیشه یک کارناوال ایدئولوژیکی جادوگرانه است تا مردگان، زنده ها را بخواب بکشانند. تشییع و بدرهه پیکر مرده قاسم سلیمانی با پروپاگاند عظیم خود و مراسم شیعی مرده گردانی برای ابراهیم رئیسی، بودجه کلان میلیاردها تومانی را بلعید. برای تبلیغات بنرهای خیلی بزرگ، داربست، پلاکارد و پوستر در سراسر ایران پخش گشت و چسبانده شد. شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی و نهاد حاکمیتی امور مساجد نیز به متولیان و هیآت امناء انتصابی فرمان داد تا برای رئیسی در تمام حسینه ها و مسجدهای محلات مختلف، مجلس بزرگداشت برگزار کرده و پز مقبولیت بدهید. به خط کردن و فرمان دادن به اداره های کشوری و بسیج تمام دستگاههای نظام و سیستم اداری کشور برای پروپاگاند در باره رئیسی، شخصی منحط و آدمکش که جوانان ایران را تیرباران نمود.

باید تنور را داغ نگهداشت. دادن سهمیه به استانها و شهرستانها برای شرکت در مراسم و شلوغ کردن تشییع جنازه نمایشی در شهرهای مختلف تا با آن بشود تمام ناکامی ها، فسادها، وعده های پوچ و خرابکاری ها را پوشاند و با فضاسازی شیعه گری و شهادت طلبی و شور حسینی، احساس و هیجان مرگباری راه انداخت تا دیگر آدمها قادر به فکرکردن نباشند. تمام شبکه های رادیو تلویزیونی را هم باید با یک عده مُجری بغایت چاپلوس و مزدور بسیج نموده تا با لفاظی آخوندی پروپاگاند فاشیسم اسلامی بیشتر پخش شود. بموازات آن، بسیج تمام سیستم های اطلاعاتی و امنیتی و قضایی برای کنترل تمام شبکه های اجتماعی و کنترل خیابانها، جهت ایجاد رعب و برخورد سرکوبگرانه با هر کسی که مایل به همراهی با این فریبکاری مضحک تبلیغاتی نباشد و بخواهد به جلاد «نه» بگوید. همانهایی که رئیسی را به خاطر رقابت و مهره سوخته، می کشند، پروپاگاند تقدس رئیسی در جامعه را پخش نموده تا افراد در نادانی و توهم باقی بمانند.

 

مانند همیشه جمهوری اسلامی بدترین الگوی سیاسی است و عملکرد رئیسی و دولت او فاجعه بار است. جنایت کاری و خرابکاری رئیسی و بی فرهنگی و زشتی شخصیت او امری نیست که مردم ندانند و با گوشت و پوست و تک تک سلولهایشان درک نکرده باشند. ولی رژیم از او «فرشته بی نظیری در استعداد، توانمندی در کار دولت، پرکار، مدیریت انقلابی، دکتر، مجتهد، مخلص، مجاهد، خستگی ناپذیر، ایثارگر، فرشته نجات و…» ساخته، او را بُت و امامزاده می کند. نظام خامنه ای فرد وفادارش را می کشد و لاشه آنرا جزو مقدسات به فروش می رساند. در این نظام همیشه باید امامزاده سازی کرد تا عقب مانده ترین لایه های اجتماعی از آن متاثر بشوند. تبلیغات دروغین افراطی در تحریف شخصیت های رژیم و تمام اعضای حوزوی و تمام آیت الله ها که زندگی مردم را تباه کرده و به جهنم تبدیل کرده اند، باید مرتب در جامعه پخش شود. فقیهان شیعه همیشه دروغگو و خرافه پرست و فریبکار هستند، پس تبلیغات دینی سیاسی که همه چیز را وارونه نشان می دهند برای بازتولید این وابستگی ذهنی در اجتماع لازم می باشد. ابراهیم رئیسی انتخاب خامنه ای است ولی در عمکرد خود فاجعه آور است. حال چگونه این مهره سوختهٔ باید حذف نمود؟ گمان می رود از نظر محافل قدرت، باید او را کشت تا مزاحمت برای مرحله بعدی نباشد و بی اعتباری رژیم اسلامی در ذهنیت جامعه افزایش نیابد. باید رئیسی را کشت ولی پروپاگاند شیعه گری باید ادامه یابد تا جامعه نسبت به اسلام و ارزش های منحط آن و احکام قرآنی و شخص دیکتاتور دلسردتر نشود.

قتل ابراهیم رئیسی و فرضیه ها

حال بر ابراهیم رئیسی چه گذشته است؟ زمانی که رئیس جمهور رژیم اسلامی کشته می شود یک امر ساده نیست. ما باید قدرت سیاسی را تحلیل کنیم و معنای این رویداد سیاسی را درک نمائیم. ولی محدودیت ما، فقدان داده های گوناگون و درست برای تحلیل است. حاکمانی که چه بسا در پیدایش این رویداد دست دارند نفعی در انتشار خبر ندارند و بعلاوه ارتباط دادن این مرگ با تضادهای درون حاکمیت به انفجار خبری تبدیل می شود. حاکمان در پی آن هستند تا بسرعت فضای پرسش و خبر را ببندند. ولی در برابر نظام سانسور توتالیتر، فرهیختگان به گمانه زنی و بررسی و تحلیل می پردازند. در اینجا چند فرضیه را در مورد قتل رئیسی مطرح می کنم. البته خبرهای تازه و کشف داده های جدید بطور مسلم کار پژوهشی را تکمیل خواهد کرد.

فرضیه یکم، بالگرد دچار اشکال شده و سقوط کرده است. این گزارش اولیه و پراکنده حکومت بود. این فرضیه با توجه به شواهد متضاد نمی تواند درست باشد. افزون برآن روزها از سقوط بالگرد می گذرد از یک گزارش جدید تکنیکی خبری نیست. مانند همیشه رژیم حقایق را نخواهد گفت.

فرضیه دوم، قتل نتیجه توطئه جناح هایی از هیات حاکمه می باشد. جناح هایی که به جانشینی علی خامنه ای و یا رئیس جمهوری اسلامی علاقه دارند. این جناح ها با توجه به فروپاشی درونی رژیم، نفع در برهم زدن بازی و نفع در حذف رئیسی دارند. در میان اصولگرایان نیز از دیرباز اعتراض علیه رئیسی بالا گرفته بود.

فرضیه سوم، در روند جنگ غیررسمی و رسمی، غیر مستقیم و مستقیم، میان جمهوری اسلامی و اسرائیل، سرویس های اسرائیلی شخصیت های ایرانی نظامی و هسته ای گوناگونی را کشته اند. قتل ابراهیم رئیسی و وزیرخارجه او که طرفدار حماس بود، شکنندگی رژیم خامنه ای را افزایش می دهد. اسرائیل دارای جاسوسان فراوان در درون حکومت بوده و افزون برآن دارای همکاری اطلاعاتی با جمهوری آذربایجان است.

فرضیه چهارم، تمایل مجتبی خامنه ای برای جلوگیری از تصرف قدرت ولایت فقیهی توسط ابراهیم رئیسی. حذف رئیسی«محلل» و هموار نمودن تسخیر قدرت پس از مرگ علی خامنه ای. این طرح با جناح هایی از سپاه همسوئی بسیار دارد. در درون خانواده خامنه ای اینگونه راه حل ها مطرح بوده است.

فرضیه پنجم، قتل رئیسی بمنظور هموارکردن سازش بیشتر با آمریکا پس از انتخابات ریاست جمهوری این کشور با به کرسی نشاندن رئیس جمهور مناسبتر. روسیه و چین متحد خامنه ای هستند ولی التماس به آمریکا و شل کردن تحریم نفتی و کسب رانت کلان نفتی، تناقضی با محور تهران/مسکو ندارد.

فرضیه ششم، سپاه پاسداران خواهان تسلط مطلق پس از خامنه ای است. سازش با مجتبی خامنه ای و تلاش برای تقویت جانشینی شخصی از سپاه برای ریاست جمهوری بعدی. هنگام سقوط بالگرد و جستجوی لاشه آن و سرنشینان آن، سپاه حضور فعال ندارد. سردار سلامی در یک مستند در چند لحظه می گوید شاید سرنشینان در بالگرد را باز کرده بودند.

فرضیه هفتم، علی خامنه ای می تواند به هر یک از طرح های بالا چراغ سبز نشان داده باشد و یا خود را با آنها تطبیق بدهد. بهرحال با توجه نظام سانسور و مخفی کاری رایج و با توجه سلطه گری توطئه گرانه خامنه ای، همه داده ها و اطلاعات فراهم نیست ولی علی خامنه ای دارای نقش بوده است. تمام ابهام ها و ناروشنایی ها جزو سیاست آگاهانه و ارادی علی خامنه ای است.

از بازی قدرت علی خامنه ای، فقط خود او و نزدیکان او در «بیت رهبری» آگاه هستند. جامعه و شهروندان هرگز نمی توانند از طرح ها و توطئه های او با خبر باشند. فقدان آزادی و نبودن رسانه های آزاد در ایران دسترسی به شناخت از قدرت سیاسی توتالیتر را دشوار یا گاه ناممکن می سازد. قدرت سیاسی خامنه ای بر پایه یک قشر بسیار نازکی از نظامی ها و آخوندها و تکنوکراتها قرار دارد. شهروندان از درون این قشر هیچ اطلاعی ندارد زیرا از نگاه نظام اسلامی اعضای جامعه «رعیت ها» و «بنده ها» هستند و سزاوار خبر و اطلاعات نیستند. بی خبری و گمراهی جامعه به نفع رهبر و نمایند الله است. خامنه ای گفت ایرانیان رعیت هستند. چنین توصیفی از جانب خامنه ای منطبق با حکم قرآنی است. بنابراین اعضای جامعه در الگوی اسلامی همیشه بازنده خواهند بود، همیشه این افراد در اسارت روانی  و دینی و سیاسی حکومتی قرار خواهند داشت. مانند خلافت محمد ابن عبدالله، در راس این نظام اسلامی دزدان و تبهکاران و روسای باندهای قدرت قرار دارند. دیگر باید برای شهروندان مدرن روشن باشد که این نظام در یک روند فروپاشی و فرتوتی و گسیختگی همراه با زدوخوردهای سیاسی و نظامی قرار دارد. گسست از تمام این نظام دینی و فاشیستی راه معقول برای جامعه است. ما روشنفکران، محور کار را روی دمکراسی  و حاکمیت سکولار و لائیک قرار میدهم و به آگاه سازی ادامه می دهیم. برخی به تصرف کامل قدرت توسط ژنرالهای سپاه دل بسته اند ولی ما به روح انقلاب زن زندکی آزادی دل بسته ایم. نقد و طرد الگوی قدرت سیاسی توتالیتر دینی و مبارزه علیه ایدئولوژی توتالیتر قرآنی از چالش های بزرگ ساختاری ایران است.

جلال ایجادی

جامعه شناس، دانشگاه فرانسه

 

بنیاد میراث پاسارگاد

Read Previous

نقش برجسته های کم نظیر نقش رستم، به دلیل بی توجهی، گرفتار ترک خوردگی و شکستگی شده اند

Read Next

بررسی و مطالعه سکه های اشکانی، ساسانی، و شاهان پارس