مراسم زیبا و عطرآگین گلاب گیری از دوران باستان تا کنون

مراسم سالانه برداشت گل و  گلاب گیری در شهرهای مختلف ایران شروع شد

متاسفانه امسال  نیز چون سال گذشته به دلیل شیوع کرونا مردمان نمی توانند در این مراسم شرکت کنند

برخی از باستانشناسان و زبان شناسان معتقدند که «رز» فرانسوی، «روزا» ی یونانی و «گل سرخ» ـ فارسی جدید ـ همه از کلمه ی «وردا» ی(1) ایران باستان  گرفته شده است. و نامی که اواخر دوران صفویه به آن دادند یعنی «گل محمدی» (و مدعی شدند بوی گلاب بوی تن پیامبر اسلام است) نام اصلی این گل نیست.

پیشینه رز و به ويژه «رز صورتی» از دوران هخامنشی و با نام «وردا» می باشد که  در منطقه فارس و بیشتر مناطق ایران آن روزگار کشت و پرورش داده می شد و برای مراسم مذهبی و یا ملی و یا ساختن عطر از آن استفاده می شده است.

بعدها این گل قرن ها با نام «گُل» و سپس «گُل گلاب» شناخته می شد. و از اواسط دوران قاجاریه نام شیعی «گل محمدی» در بیشتر نوشته ها و گفته ها به کار گرفته شد.

در رم باستان، یونان باستان، مصر باستان نیز این گل برای عطر گیری استفاده می شده است.

و اکنون نیز این گل در سراسر جهان با نام  «رز» (در رنگ های مختلف سرخ و صورتی و سفید و زرد برای ساختن عطرهای مختلف، گلاب، یا استفاده در غذاها و چای ها و مرباها و حتی برخی از مشروبات الکلی  و یا «عطر درمانی»استفاده می شود.

گل سرخ و گل صورتی (یا گل گلاب) ایران به دلیل بوی خوش آن شهرتی جهانی دارد. این گل از طریق غرب آسیا به اروپا برده شد و در فرانسه برای صنعت عطرسازی کشت و پرورش داده شد.

در حال حاضر مزارع «وردا» یا «گل گلاب» به صورت عمده و در 14 استان کشور وجود دارد که بیشترین سطح کشت در استان های فارس، اصفهان، سمنان، کرمان، و آذربایجان شرقی ست.

ایران سالیان سال است که یکی از مراکز مهم  تولید گلاب است و سالانه ده ها هزار تن گلاب در شهرهای مختلف آن تولید می شود.

کار بردداشت «گل گلاب» یا «وردا» قرن هاست که در ایران و در ماه اردیبهشت (آوریل)  طی مراسم زیبایی شروع می شود و هر ساله مردمان زیادی از شهرهای مختلف برای شرکت در جشن گلاب گیری به استان فارس و کرمان و آذربایجان می روند. سال گذشته و امسال به دلیل «کرونا» این مراسم زیبا و عطرآگین گلاب گیری تعطیل بوده اما کار بردداشت و گلاب گیری همچنان به راه است.

——————————————————

1ـ varǝδā – بهرام فره وشی: سرگذشت واژه گل/ ایرانویج. دانشگاه تهران

بنیاد میراث پاسارگاد

 

بنیاد میراث پاسارگاد

Read Previous

نام «خلیج فارس»، از 500 سال قبل از میلاد تا کنون ـ افشین یزدانی

Read Next

جمهوری اسلامی آرامش مردگان را نیز برهم می زند ـ الهه بقراط