شکوه میرزادگی
دوباره سال نوی جهانی از راه می رسد، سالی که اگر چه هنوز برخی آن را میلادی می خوانند، اما قرن هاست که دیگر نه ربطی به ژانوس، خدای استوره ای دارد و نه ربطی به تولد مهر و یا مسیح.
سالی که در آستانه ی آن هستیم، قرن هاست از مذهب رها شده است. همان رهایی که، انواع آزادی ها و خوشبختی ها را، چونان هدیه ای ارزشمند، به مردمان بخش وسیعی از جهان بخشیده است. همان رهایی با شکوهی که سبب شده هر ساله میلیون ها انسان، در چنین روزهایی بر کنار از هر مرام و مذهب و بی مذهبی، در کنار هم و با هم آغاز سال نویی را جشن بگیرند که هویتی انسانمدار و زمینی پیدا کرده است.
دراین سال هایی که در کشورهای اروپایی و امریکایی زندگی کرده ام، یکی از لذت هایم تماشای جنب و جوش و شادمانی های این مردمی بوده که بی خیال از بکن نکن های مذهبی، آزاد و سربلند به استقبال سالی نو و به امید فردایی روشن می روند.
و هر سال، در چنین روزهایی فراموش نکرده ام که چندی بعد، وقتی مردمان سرزمینم در انتظار سال نوی ایرانی مان هستند، مردانی عبوس با صدایی خشن و قرون وسطایی به آن ها هشدار می دهند که: «امسال هم خبری از جشن و شادمانی نیست؛ چرا که هزار و اندی سال پیش، در چنین روزهایی کسی از اهل تشیع درگذشته است.»
و در اندوه آن شخص، و دیگرانی که هر سال تعدادشان زیاد می شود، و هیچ ربطی به بیشترین مردمان آن سرزمین ندارند، نوروز آزاد و زیبای ما را که از ابتدا رها از هر مذهبی بوده، زندانی تعصب و نادانی می کنند.
اما امسال، در آستانه سال نوی جهانی در کشورهای آزاد و رها شده از دیکتاتوری و مذهب نیز خیلی چیزها تغییر کرده است. هزار سال پیش نه، که در همین سالی که چند روز به پایانش مانده میلیون ها انسان در جهان، به دلیل یک بیماری همه گیر درگذشته اند. در همین آمریکا میلیون ها تن شانس دیدن سال نو را پیدا نکردند. و ویروس کووید 19 هنوز بیماری و مرگ را بر فراز شهرها می پراکند. و با این همه درد و رنج، مردمان با «دل خونین» و در چارچوبی از نگرانی و احتیاط سعی دارند «لب خندان»ی داشته باشند*
و چنین است که این روزها نیز مردمان همچون سال های قبل در و دیوار خانه هاشان را آذین بسته اند، همچنان از فروشگاه های چراغانی شده برای خودشان و دوستان و عزیزانشان هدیه سال نو می خرند، همچنان بابا نوئل های سرخ پوشِ سپیدمویِ مدرن شده ی غیر مذهبی،با ماسک های رنگارنگ برای بچه ها قصه های شیرین می خوانند، همچنان رادیو و تلویزیون ها برنامه های ويژه ی سال نو دارند، و همچنان صدای ترانه ها و آهنگ های شاد گوش ها را نوازش می دهد.
رهبران و مسئولین دولتی و غیردولتی این کشورها نیز، همچون سال های گذشته پیام های دلگرم کننده دارند و دستورها و حتی توصیه هایشان در جهت حذف جشن و شادمانی و خوشی مردمان نیست، بلکه در جهت حفظ سلامت شهروندان، برای شاد بودن بیشتر است.
و این کشورها که توانسته اند از بار مذهب تحمیلی رها شوند، با هر عیب و ایرادی که بشود بر آن ها گرفت، این موهبت برزگ را دارند که مردمانشان از شّری دایمی نجات پیدا کرده اند. شّری که اولین قربانیانش آزادی و شادمانی اند.
در کنار چنین مردمانی، منِ تبعیدی دور از وطن، با دلی که به یاد برادر از دست رفته ام و به یاد میلیون ها انسان در سراسر جهان، داغدار و دردمند است، به شادمانی ها و امیدهای روشن سلام می گویم. و می بینم که روزگاری نه چندان دور، پرنده های شادمانی و آزادی بر فراز محبوب ترین سرزمین جهانم به پرواز در خواهند آمد و نسل های آینده دوباره زیباترین سال های نو را تجربه خواهند کرد.
سال نوی جهانی بر همگان خجسته باد
با مهر و خرمی
27 دسامبر 2020
———————————————-
*حافظ: با دل خونین، لب خندان بیاور همچو جام
بنیاد میراث پاسارگاد